ΒΑΤΟΜΟΥΡΑ - γένος Rubus

Ανήκουν στην κατηγορία των μικρών οπωροφόρων, είναι πολυετή και υπάρχουν πολλά είδη και ποικιλίες.

Κατά την πρώτη χρονιά οι βλαστοί δεν ανθίζουν και ονομάζονται βλαστοφόρες κληματίδες. Το δεύτερο χρόνο οι πλάγιοι οφθαλμοί των κληματίδων διαφοροποιούνται, σχηματίζουν βλαστούς που καταλήγουν σε ταξιανθία και αποτελούν τις καρποφόρες κληματίδες. Τα βατόμουρα φέρουν αγκάθια ή όχι. Οι περισσότερες καλλιεργούμενες ποικιλίες είναι αυτογόνιμες, αλλά η ύπαρξη περισσοτέρων ποικιλιών δρα θετικά στην καλής ποιότητας παραγωγή. Η περίοδος μεταξύ της άνθισης και της ωρίμανσης των καρπών υπολογίζεται μεταξύ 40 και 60 ημερών και το βάρος των καρπών μεταξύ 3 και 8 gr.

Η φύτευση φυτών με μπάλα χώματος μπορεί να γίνει όλο το χρόνο αποφεύγοντας τους θερινούς μήνες. Οι αποστάσεις φύτευσης συστήνονται να είναι 4-5 m μεταξύ των γραμμών και 1,5-3 m επί της γραμμής.

Τα φυτά μπορούν να διαμορφωθούν σε ελεύθερο σχήμα αλλά προτιμάται η παλμέτα για καλύτερη διαχείριση. Κατά το χειμερινό κλάδεμα οι ετήσιες κληματίδες βραχύνονται στα 30-50 cm και οι διετείς αφαιρούνται. Οι κληματίδες που καρποφόρησαν μπορούν να αφαιρεθούν το καλοκαίρι μετά τη συγκομιδή. Στις νέες κληματίδες δεν πραγματοποιείται κανένα κλάδεμα κατά το καλοκαίρι αφού θα αποτελέσουν τις καρποφόρες κληματίδες της επόμενης χρονιάς.

Η άρδευση είναι απαραίτητη για εμπορική καλλιέργεια.

Προληπτικές επεμβάσεις θα πρέπει να γίνονται με μυκητοκτόνα για την προστασία από ασθένειες όπως η ανθράκωση, σεπτόρια, σκωρίαση, φυτόφθορα, βερτιτσιλλίωση καθώς και με εντομοκτόνα – ακαρεοκτόνα για την αποφυγή προσβολών από διάφορα λεπιδόπτερα και τετράνυχους. Υγιές πολλαπλασιαστικό υλικό(τέτοιο είναι συνήθως αυτό που προέρχεται από ιστοκαλλιέργεια) θα πρέπει να προτιμάται για την αποφυγή βακτηριώσεων και ιώσεων.

Κατά το δεύτερο έτος τα φυτά αρχίζουν να καρπίζουν και από το τέταρτο αρχίζουν να αποδίδουν στο μέγιστο. Μια μέση απόδοση είναι 1000 με 1500 kg/στρ. Αν η παραγωγή προορίζεται για νωπή κατανάλωση, η συγκομιδή θα πρέπει να εφαρμόζεται με το χέρι, κάθε 1-2 ημέρες, νωρίς το πρωί και οι καρποί θα πρέπει να συσκευάζονται κατευθείαν στα κεσεδάκια. Όταν πρόκειται για κατάψυξη ή μεταποίηση τότε μπορεί να εφαρμοστεί μηχανική συλλογή, κάθε 4-5 ημέρες και όλες τις ώρες της ημέρας.

Τα βατόμουρα είναι πολύ ευαίσθητοι καρποί στις μετασυλλεκτικές μεταχειρίσεις. Θα πρέπει να συντηρούνται στους 0-1 ^ο C και μόνο για λίγες ημέρες.

Οι καρποί χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική, στη μαγειρική, στην παρασκευή ποτών, χρωμάτων και αρωμάτων και για νωπή κατανάλωση.